Мастацтва і забавыЛітаратура

Леанід Салаўёў - аўтар "Аповесці пра Ходжа Насрэддзін"

Для які чытае чалавека Леанід Салаўёў - перш за ўсё аўтар двух аповесцяў пра Ходжа Насрэддзін. Гэты герой прыйшоў з вуснага фальклору народаў Усходу і Сярэдняй Азіі і вучыў рабіць дабро, ставіцца да жыцця з мудрасцю і аптымізмам.

Толькі самому пісьменніку давялося жыць у краіне, не ценившей унікальнасць асобнай асобы, у часы, калі сляпая вера патрэбна была больш, чым розум і талент.

Нарадзіўся ў Сірыі, рос у Сярэдняй Азіі

Ён нарадзіўся ў 1906 годзе ў сям'і рускіх інтэлігентаў, але ў далёкай і гарачай Сірыі, у горадзе Трыпалі (сёння Ліван). Бацькі працавалі на Блізкім Усходзе па лініі місіянерскага Праваслаўнага Палестынскай грамадства, а па вяртанні ў Расею сталі выкладаць у школах Паволжа. Пасля рэвалюцыі Леанід Салаўёў, біяграфія і творчасць якога апынуліся цесна звязаны з культурай Усходу, разам з сям'ёй апынуўся ў Сярэдняй Азіі, у Коканд.

Дзіцячая ўспрымальнасць дазволіла будучаму пісьменніку ўвабраць сапраўдныя каштоўнасці вуснай народнай творчасці сярэднеазіяцкіх народаў, пранікнуцца яго прыгажосцю і каларытам. Пасля заканчэння школы ў 1922 году ўражанні ад падарожжаў па Туркестане, ад вывучэння фальклору запатрабавалі выхаду, і Леанід Салаўёў спрабуе сябе ў журналістыцы - у газеце «Туркестанская праўда».

Першы літаратурны вопыт

У 1927 годзе ён удзельнічае ў літаратурным конкурсе, аб'яўленым часопісам «Свет прыгод», і атрымлівае другую прэмію. Вера ў правільнасць абранага шляху мацнее - ў 1930 годзе Леанід Салаўёў паступае ў Інстытут кінематаграфіі на сцэнарны факультэт і праз два гады сканчае яго.

Лёгкасць пісьменніцкага таленты і прыроджаны аптымізм Салаўёва бачныя ў выпадку з пацешнай містыфікацыяй. Ён прадставіў для зборніка народных песень і паданняў пра У. І. Леніна напісаныя ім самім тэксты, выдаўшы іх за сабраныя падчас фальклорных даследаванняў. На шчасце, гэта не пацягнула сур'ёзных наступстваў, а адмыслова накіраваныя ў Туркестан экспедыцыі змаглі выявіць «арыгіналы» гэтых тварэнняў.

Першая аповесць пра Ходжа Насрэддзін

Па сцэнары Салаўёва ставяць фільм, яго працы заўважае крытыка і масцітыя майстры, сярод якіх быў жывы класік - Максім Горкі, а публікацыя ў 1940 году кнігі «Злосьнік спакою» робіць яго вельмі папулярным сярод чытачоў. Гэтая дзіўна майстэрня па форме і займальная па змесце аповесць пра легендарнага балака і мудрацы, народным заступнікам стала яркім выразам таго вопыту і ўспамінаў, якія Леанід Салаўёў назапасіў за гады, пражытыя на Усходзе.

Пачатак войны не дазволіла працягнуць працу над «Ходжа Насрэддзін», пісьменнік сыходзіць служыць ваенным карэспандэнтам газеты «Чырвоны флот». Выходзяць зборнікі яго ваенных апавяданняў, паводле аповесці «Іван Нікулін - рускі матрос» здымаецца фільм. Выходзяць экранізацыі і яго галоўнай кнігі, але калі фільм пра прыгоды вясёлага мудраца-дэрвіша круцілі па ўсёй краіне, аўтар сцэнарыя ўжо сядзеў у лагеры паводле абвінавачаньня ў падрыхтоўцы замаху на вышэйшых кіраўнікоў краіны.

«Зачараваны прынц»

Кажуць, што Леанід Салаўёў, пісьменнік, які стварыў адзін з самых аптымістычных літаратурных вобразаў, у жыцці мала быў падобны на свайго героя. Нялёгкі характар, схільнасць вядомай слабасці, якая суправаджае рускага чалавека і ў гора, і ў славе, прынеслі шмат пакут і яму самому, і блізкім.

Супраць нягод ён ведаў адзін сродак - творчасць, і другую частку дылогіі пра Ходжа Насрэддзін ён напісаў у лагеры. Сярод адміністрацыі ГУЛАГа знайшліся прыхільнікі яго гісторыі пра вясёлага Ходжа. Яго не сталі адпраўляць па далёкаму этапу і дазволілі пісаць у вольны час. Але становішча не магла не адбіцца: у другой частцы прыгод Насрэддзіна з'яўляецца ўжо ледзь іншая інтанацыя - задуменная і няўлоўна сумная.

«Зачараваны прынц» быў прыняты вельмі добра, «Аповесць пра Ходжа Насрэддзін» ў выніку была перакладзеная на многія мовы і часта перавыдавалася ў краіне. Але час, праведзенае ў зняволенні, няўдачы ў асабістым жыцці не прайшлі бясследна. Псіхалагічны стан і фізічнае здароўе былі беззваротна падарваныя. Пасля вызвалення і рэабілітацыі ў 1954 годзе пісьменнік пражыў толькі 8 гадоў. У 1962 годзе ён памёр у Ленінградзе.

У гісторыі айчыннай літаратуры савецкага часу нямала людзей, якія пражылі свой век у спакоі і дастатку, якія прымалі афіцыйныя ўзнагароды і прызнанне, якая выдавалася ідэалагічна вывераныя тома і лічылі сябе пісьменнікамі. Але мала было такіх, як Леанід Васільевіч Салаўёў - тых, хто пакінуў кнігі, якія цікавыя толькі талентам і фантазіяй аўтара, якія будуць чытаць праз вельмі доўгі час.

Салаўёў Леанід Васільевіч. бібліяграфія

Перу Салаўёва належаць такія творы:

  • 1932 - «качавыя»;
  • 1934 - «Паход" Пераможцу "»;
  • Кастрычніка 1935 - «Канец паўстанка» (сцэнар);
  • 1938 - «Грустные і вясёлыя падзеі ў жыцці Міхаіла Озерова» ( «Высокі ціск»);
  • 1940 - «Злосьнік спакою»;

  • 1943 г. - «Вялікі іспыт», «Насрэддзін у Бухары» (сцэнар);
  • 1943 - «Іван Нікулін - рускі матрос» (аповесць і сцэнар);
  • 1944 г. - «Севастопальскі камень», «Я - черноморец» (сцэнар), «Прыгоды Насрэддзіна» (сцэнар);
  • 1954 - «Зачараваны прынц»;
  • 1959 - «Шынель» (сцэнарый па аповесці М. Гогаля);
  • 1960 - «Анафема» (сцэнарый па матывах аднайменнага аповяду А. Купрына);
  • 1963 - З «Кнігі юнацтва».

Similar articles

 

 

 

 

Trending Now

 

 

 

 

Newest

Copyright © 2018 be.birmiss.com. Theme powered by WordPress.