Байкі Талстога - хрэстаматыйны пераклад Эзопа

Проста абмяркоўваць байкі Талстога Льва Мікалаевіча няма ніякага сэнсу. Як такіх баек ён не пісаў, ён перакладаў. Хоць нават гэта не галоўнае, бо да яго гэтым займаліся многія і дамагліся поспехаў, напрыклад Крылоў, Пушкін, Дзмітрыеў, Лафантэн. Дзіўна, на першы погляд, пачынаць тое, што да цябе ўжо рабілі не аднойчы. Але мэта ў Талстога была іншая, можна сказаць, сьвятая. Дзякуючы яго працы, і баек у тым ліку, некалькі пакаленняў нашай краіны вучылася чытаць. Знакамітая «Азбука» была створана для таго, каб дапамагчы простым дзецям з сялянскіх сем'яў авалодаць граматай і роднай мовай.

Апавяданні Эзопа для "Азбукі"

Разглядаць байкі Талстога без знакамітага падручніка не зусім ўдалая ідэя, бо займаўся перакладам баек старажытнагрэцкага пісьменніка, які жыў у VI стагоддзі да н. э., ён менавіта для «Азбукі», перапрацоўваючы вобразы да таго ўзроўню, у якім дзеткам будзе не складана іх зразумець. Дарэчы, працы Эзопа, напісаныя дзве з паловай тысячы гадоў таму назад, былі ня вершаванымі, а выкладзенымі простай мовай. І галоўнае, актуальныя па гэты дзень, ці не праўда?

Матэрыял для дзіцячага чытання

Адукаваная для сялянскіх дзяцей школа ў Яснай Паляне мела патрэбу ў навучальным дапаможніку. Талстой правёў грандыёзную работу па вывучэнню існуючага матэрыялу, перш чым свет убачыў яго «падручнік». Ім было прынята рашэнне ўключыць у склад «Азбукі» працы Эзопа ў выглядзе матэрыялаў для чытання. Перакладзеныя байкі Талстога шмат хто называе хрэстаматыйнымі за максімальную набліжанасць да арыгіналу. Некаторыя сачыненні ён перапрацоўваў на новы лад з мэтай наблізіць вобразы да існуючай на той момант рэчаіснасці для больш лёгкага ўспрымання.

канцэпцыя

Леў Талстой, байкі якога моцна адрозніваліся ад перакладаў, зробленых іншымі масцітымі аўтарамі, стараўся не перагружаць творы лішнімі дэталямі. Сцісласць - гэта галоўнае. Ён хацеў, каб падобнага роду тварэння больш нагадвалі прыказкі, былі простыя і лёгкія для засваення. Стварэнне маленькіх павучальных камедый з зразумелым заключэннем - вось яго мэта.

"Азбука" і байкі

У 1872 году выйшла ў свет «Азбука», а разам з ёй і байкі Талстога. Дзеля справядлівасці хацелася б сказаць, што ў адрозненне ад астатніх яго работ байкі ніколі не друкаваліся асобна, а толькі як матэрыял для чытання ў складзе падручніка. Ён размяшчаў іх па нарастальнай складанасці ўспрымання, гэта значыць спачатку ішлі лёгкія, а сканчалася кніга складанымі павучальнымі гісторыямі.

Апавяданне-байка (Талстой)

«Белка і Воўк» - гэта не пераклад, а ўласнае складанне. Носіць характар павучальны і ў адрозненне ад твораў іншых пісьменнікаў не мае дакладна прапісанай маралі. Знаёмая ўсім байка «Крумкач і Лісіца» ў яго інтэрпрэтацыі зусім іншая: яна паквапілася на мяса ў дзюбе ў варона, а не на сыр, так натуральней, а галоўнае, што так напісана ў Эзопа. «Страказа і Мурашкі» у яго выданні не гэтак маляўнічае твор, як пасля апрацоўкі Крылова, у чыіх руках аповяд зрабіўся неймаверна красамоўнай. «Леў і мыш» - прыклад лаканічнасці выказванняў. «Воўк і Жораў", "Тонкія ніткі», «Чарапаха і Арол» ... Пералічваць можна да бясконцасці. У агульнай складанасці для дзяцей Талстым было напісана 629 твораў. Сярод іх былі і казкі, і апавяданні, і нарысы.