АдукацыяСярэднюю адукацыю і школы

Байка "Журавель і чапля": сюжэт, мараль, тлумачэнне

Байка «Жораў і чапля» даволі займальная, нават нягледзячы на тое, што яна невялікая па аб'ёме і абсурдная па змесце. Але мы яе разбярэм. Спынімся на аўтары сюжэту, дакладней на тым, хто яе пераказаў, і разгледзім мараль гісторыі. Але спачатку сюжэт.

Пра што гаворка?

Спачатку ў казцы з'яўляецца сава, якая ніякага дачынення да далейшых падзеях не мае. Яна лётае, потым робіць прыпынак, круціць галавой і хвастом, потым зноў працягвае шлях, і гэта дзеянне бясконца замкнёна. Можа быць, гэта нейкая метафара? Напрыклад, закольцованности будучага дзеяння казкі? Не выключана. Аднак пакідаем прыказку ў спакоі. Казка яшчэ філасафічнасць і псыхалягічна.

Нагадваем, што мы аналізуем байку «Жораў і чапля». Крылоў І. А. да яе ніякага дачынення не мае, яна дайшла да нас дзякуючы У.І. Далю, менавіта ён яе пераказаў.

На балоце, у розных яго канцах, пабудавалі журавель і чапля хаткі. Сядзеў журавель і тут зразумеў, што адзінота яго гняце, таму задумаў ажаніцца. Бо ў акрузе не такі вялікі выбар нявест, ён адправіўся на іншы канец балота сватацца да чаплю. Прыйшоў журавель і без ніякага папярэджання пытаецца ў сваёй патэнцыйнай жонкі, ці не бачыць яна ў ім свайго мужа. Чапля сказала, што ён ёй зусім не падыходзіць і ён не герой яе рамана, хай адпраўляецца да сябе, пакуль вецер без камянёў. Думаеце, гэта канец байкі «Жораў і чапля» (Крылоў да яе дачыненьня ня мае)? Памыляецеся.

Пакуль журавель быў яшчэ ў дарозе, чапля перадумала і палічыла, чым адной жыць, ужо лепш з жураўлём, а што? Ён хлопец (або птушка) бачны. Цяпер яна ўжо да яго пайшла, і ён ёй кажа, каб яна ехала дадому. Потым ужо ён шкадаваў аб сваім рашэнні і пайшоў да яе сватацца, а яна яму дае ясна зразумець, што ён зноў спазніўся. Самае цікавае, што казка не мае канца, таму што, на думку апавядальніка (народа), птушкі на балоце так і ходзяць адзін да аднаго, разыгрываючы абсурдную п'есу трагічнай нестыкоўкі адзін з адным.

Жан-Поль Сартр і народная творчасць

Байка пра жураўля і чаплю распавядае сумную гісторыю, грустна яна перш за ўсё сваёй безвыходнасцю. У французскага філосафа-экзистенциалиста ёсць п'еса «За зачыненымі дзвярыма», і вось там прагучала эпахальная фраза: «Пекла - гэта іншыя». Наша народная казка пра тое самае. Чапля і журавель павольна падсмажваюць на агні уласнай раз'яднанасці. А чаму яшчэ вучыць байка "Журавель і чапля"? Мараль яе багатая. Напрыклад, закаханыя могуць атрымаць урокі з гісторыі. Спынімся на гэтым больш падрабязна.

Адзінота - гэта не лепшы стымул для адносін

Уявіце, калі б у жураўля быў выбар шырэй, а ўсе птушкі-дзяўчынкі прыгожыя і выдатныя, спатрэбілася б яму гэтая дзіўная жанчына-чапля, якая пасялілася так далёка ад яго (7 вёрст яны пераадольвалі, пакуль хадзілі адзін да аднаго)? Канечне не! Байка выразна перасцерагае чытачоў не ставіць на адзінота. Але хто-небудзь слухае? Зноў-такі няма. Усё яшчэ існуе пэўная катэгорыя жанчын, якія лічаць, што муж павінен быць, прычым любой, нават не самай лепшай якасці.

Выбіраць чалавека лепш, абапіраючыся на агульныя інтарэсы

Чытач скажа, што ўсё гэта банальнасці нейкія. Хто гэтага не ведае? Ведаюць нешта, можа, і ўсё, але мала хто варта. Сям'я - гэта не толькі агульны побыт, але і размовы. А ў герояў байкі няма агульных інтарэсаў, акрамя іх адзіноты. Але гэта сумніўны аргумент на карысць адносін з кім бы там ні было.

Выбіраць спадарожніка жыцця трэба не па інстынкту (не блытаць з любоўю). Сляпая запал можа моцна ўскладніць жыццё чалавеку. Варта падумаць, ці можна з партнёрам пра нешта пагаварыць, ці добры ён суразмоўца, ці ёсць у мужчыны і жанчыны агульныя тэмы. Усе згасне, цела згубіць сілу, вечны толькі дух, ён і павінен вызначаць выбар партнёра, «бо жыццё канчаецца не заўтра».

Даволі часта сустракаецца сцэнар, калі людзі прачынаюцца ў адно не вельмі прыгожае раніца і разумеюць, што ім 40 ці 50, а яны жывуць з староннім чалавекам, якому і сказаць-то няма чаго. І тут пачынаецца містэрыя, параўнальная з праблемамі, якія ствараюць чаплі і жураўля з байкі. Ці трэба гэта? «Думайце самі, вырашайце самі».

Каханне безальтэрнатыўная!

І галоўнае, байка вучыць, што любоў нельга нічым замяніць. Патрэбна ўнутраная ўпэўненасць, жаданне быць з тым, каго любіш. А калі гэтага няма, то хаджэнні па муках і пошук могуць працягвацца да бясконцасці. Тэкст казкі, вядома, гэтага не раскрывае, але ў рэальнасці магчымыя і больш мудрагелістыя ўгаворы сябе, самападман не менш падступны, чым хлусня, якая зыходзіць ад іншага чалавека. У байцы схаваная цэлая мадэль жыцця пары або чалавека, толькі ў рэчаіснасці людзі могуць мяняцца, выконваючы ролю чаплі або жураўля, а галоўная дзеючая асоба (у залежнасці ад падлогі) няспынна сябе ўгаворвае, дыскутуе, просіць разгледзець тыя ці іншыя рацыі.

Не, не і яшчэ раз не! Толькі любоў! Нельга здавацца на ласку адзіноты, нельга паддавацца на самападман і правакацыі, нават калі яны зыходзяць з душы самога чалавека.

Каханне іскупіць ўсе пакуты і пакуты чалавека. А байка аб пекле адзіноты. Як зразумеў чытач, лепш у яго не трапляць. Прычым боль ад ізаляцыі тым мацней, чым больш надзей. У кожнай птушкі былі спадзяванні, што вось на адлегласці сямі вёрст знаходзіцца выхад, але кожнае падарожжа на край балота зноў і зноў разбівае іх ўзаемныя надзеі. Больш за ўсё сюжэт байкі падобны на старажытнагрэцкі міф пра Тантале. Героі абодвух будуць пакутаваць вечна.

Similar articles

 

 

 

 

Trending Now

 

 

 

 

Newest

Copyright © 2018 be.birmiss.com. Theme powered by WordPress.