АдукацыяГісторыя

Версальска-Вашынгтонская сістэма

Версальска-Вашынгтонская сістэма ўладкавання свету была створана дзяржавамі-пераможцамі пасля 1-ай сусветнай вайны. Сярод гэтых дзяржаў, перш за ўсё, былі Вялікабрытанія, Францыя, ЗША і Японія. Яе мэтай было замацаванне перадзелу свету. Па сутнасці, яна была накіравана не толькі супраць краін, якія прайгралі вайну, але і супраць Савецкага Саюза. Таксама сістэма імкнулася захаваць залежнасць і здушыць вызваленчы рух у калоніях.

Асновай сістэмы ў Еўропе стаў Версальскі мірны дагавор 1919 гады, а таксама Сен-Жэрменскай (1920 года), Нёйиский (1919), які Трыананскай (1920 года), Севрский (1920 года) мірныя дамовы і пагадненні, якія былі прынятыя ў ходзе Вашынгтонскай канферэнцыі 1921-22 гг . Аднак нягледзячы на дасягненні, Версальска-Вашынгтонская сістэма апынулася даволі нетрывалай, што прывяло да яе падзення і пачатку яшчэ больш кровапралітнай вайны.

Пачатак сістэмы было закладзена рашэннямі Парыжскай і Вашынгтонскай канферэнцый. Стварэнне яе дазволіла істотна разрадзіць напружанасць у свеце, якая была пасля вайны. Неабходна было абнаўляць прынцыпы міжнародных адносін, што і адбілася ў галоўных палажэннях, прынятых дзяржавамі. Былі прызнаныя правы на самавызначэнне ўсіх народаў, катэгарычная адмова ад войнаў як сродку вырашэння існуючых у свеце канфліктаў.

Важнай падзеяй гэтага часу было стварэнне Лігі Нацый. Шэраг еўрапейскіх краін атрымалі незалежнасць, прызнаную на міжнародным узроўні.

Крызіс Версальска-Вашынгтонскай сістэмы быў абумоўлены тым, што па рашэнні дзяржаў Антанты цяжар пасляваеннага перабудовы была перакладзена на пераможаныя народы без уліку таго, што ўжо не існавалі палітычныя рэжымы, якія несьлі адказнасьць за развязванне вайны. Пераможцы ўсталявалі рэпарацый, не прыняўшы ў разлік рэальныя магчымасьці краінаў, якія павінны былі іх выплаціць. Таму паднятая першай сусветнай хваля нацыяналізму не толькі не спала, але пачала падымацца яшчэ больш актыўна.

Савецкая Расея апынулася за межамі сістэмы. Дзяржавы Антанты разглядалі яе як здрадніца, якая заключыла з іх агульным ворагам сепаратны свет. Да таго ж, рэжым бальшавікоў быў сустрэты саюзьнікамі варожа, у ходзе інтэрвенцыі 1918-19 яны распачалі спробу яго зьвяржэньня. Грамадзянская вайна, якая ішла ў Расіі, фармальна дазваляла не запрашаць яе лідэраў на канферэнцыі. Пасля яе заканчэння Расея стала самым вялікім дзяржавай свету і ў адказ на ігнараванне яе Антантай, стала ў апазіцыю да сістэмы.

Яшчэ адным фактарам, прадвызначыў крах Версальска-Вашынгтонскай сістэмы, было тое, што дзяржавы-пераможцы не прынялі да ўвагі магчымыя эканамічныя наступствы заключаюцца імі дамоваў, моцна абцяжарвалі сусветную гаспадарку такімі плацяжамі, якія былі ім не пад сілу. Рэпарацыйных плацяжы прывялі да падрыву складваліся стагоддзямі эканамічных сувязяў паміж краінамі.

Народы германскіх калоній і Асманскай імперыі нават пасля вайны засталіся ў ранейшым становішчы, не атрымаўшы доўгачаканай незалежнасці. Для іх стварылі мандатную сістэму, якая, па сутнасці, нічым не адрознівалася ад каланіяльнай.

Памылкай, якую дапусціла Версальска-Вашынгтонская сістэма, было і тое, што дзяржавы прымусілі падпісаць маладое германскае дзяржава мірны дагавор на ганебных для яе ўмовах.

Стабілізацыя адносін у свеце пасля стварэння сістэмы назіралася толькі ў самым пачатку яе існавання, у 20-х гадах. Прызнанне СССР таксама садзейнічала гэтай стабілізацыі. У 1922 годзе Расію ўпершыню запрасілі ў Геную на міжнародную канферэнцыю па вырашэнню эканамічных пытанняў. У яе ходзе СССР і Германія замацавалі подпісамі Рапалльский дагавор, пагадзіўшыся зняць узаемныя прэтэнзіі, тым самым усталяваўшы дыпламатычныя адносіны.

Праіснавала Версальска-Вашынгтонская сістэма да сярэдзіны 20 стагоддзя - да пачатку Другой сусветнай вайны.

Similar articles

 

 

 

 

Trending Now

 

 

 

 

Newest

Copyright © 2018 be.birmiss.com. Theme powered by WordPress.